© Γιατροί του Κόσμου – Ελληνική Αντιπροσωπεία 2018. Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.

Η αναπαραγωγή και η διάχυση του παρόντος υλικου επιτρέπεται χωρίς οποιαδήποτε προηγούμενη γραπτή άδεια από τους κατόχους των πνευματικών δικαιωμάτων όταν πρόκειται για ευαισθητοποίηση του κοινού και για άλλους μη εμπορικούς σκοπούς με την προϋπόθεση ότι θα αναγνωρισθεί πλήρως η πηγή του. Αναπαραγωγή για μεταπώληση ή άλλους εμπορικούς σκοπούς, ή μετάφραση για οποιοδήποτε σκοπό, απαγορεύεται χωρίς γραπτή άδεια των κατόχων των πνευματικών δικαιωμάτων. Οι αιτήσεις για την εν λόγω άδεια θα πρέπει να απευθύνονται στο τμήμα επικοινωνίας των Γιατρών του Κόσμου – Ελληνική Αντιπροσωπεία στο info@mdmgreece.gr

Όλες οι εύλογες προσπάθειες έχουν γίνει από τους Γιατρούς του Κόσμου - Ελληνική Αντιπροσωπεία προκειμένου να επαληθευθούν οι πληροφορίες που περιέχονται στην παρούσα δημοσίευση. Ωστόσο, το παρόν υλικό διανέμεται χωρίς εγγυήσεις οποιουδήποτε είδους, είτε ρητές είτε σιωπηρές. Η ευθύνη για την ερμηνεία και τη χρήση του υλικού ανήκει στον αναγνώστη. Σε ουδεμία περίπτωση δεν φέρουν ευθύνη οι Γιατροί του Κόσμου – Ελληνική Αντιπροσωπεία για ζημίες που προκύπτουν από τη χρήση του.

 

Γιατροί του Κόσμου – Ελληνική Αντιπροσωπεία

Τμήμα Επικοινωνίας

Κεντρικά Γραφεία

Σαπφούς 12, 105 53

Αθήνα, Ελλάδα

e-mail: info@mdmgreece.gr

Πηγή: vice

Μία Νυχτερινή Βόλτα στους Δρόμους της Αθήνας της Αλληλεγγύης και της Ανθρωπιάς

 

Το στεγαστικό πρόβλημα αντανακλά όλες τις αδυναμίες του ελλειμματικού μοντέλου Κοινωνικής Προστασίας της χώρας. Άθολος καθρέφτης του είναι η πρωτεύουσα.

 

 

 

Το VICE Greece δίνει βήμα σε επιλεγμένες ανθρωπιστικές οργανώσεις και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων με τη δημιουργία της νέας στήλης «Ρισπέκτ», στην οποία κάθε Δευτέρα θα δημοσιεύονται προσωπικές ιστορίες, άρθρα άποψης, φωτογραφίες, ρεπορτάζ ή άλλες υποθέσεις που ενδιαφέρουν την ελληνική κοινωνία. Στόχος μας είναι να ενημερώσουμε το κοινό και να ανοίξουμε διάλογο για ζητήματα, με τα οποία καταπιάνονται οι συγκεκριμένες οργανώσεις και αξίζουν την προσοχή όλων.

Το συγκεκριμένο άρθρο των Γιατρών του Κόσμου το υπογράφει o επιχειρησιακός διευθυντής, Αναστάσιος Υφαντής. Οι Δρόμοι της Αθήνας είναι η παρέμβαση Μείωσης Βλάβης των Γιατρών του Κόσμου που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1990 και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα σε διαφορετικά σημεία του ιστορικού κέντρου της πρωτεύουσας όπου κι εντοπίζεται συχνότερα το φαινόμενο της μαζικής επισφαλούς ενδοφλέβιας χρήσης στο δημόσιο χώρο.

 

Ας κάνουμε μία νυχτερινή βόλτα, όχι στα νέα και πολύ όμορφα, κεντρικά, all day long καφέ-μπαρ, αλλά στους κρύους δρόμους της χειμερινής Αθήνας. Της πόλης που ενίοτε αγαπάμε να μισούμε και που τελευταία κομπορρημονεί για τη καινοτομία της και τις abstract και ρηξικέλευθες εικαστικές της εκθέσεις. Της Αθήνας ενός όψιμου urbanology, που θέλει την πόλη να είναι το «νέο Βερολίνο» στις τέχνες, τα graffiti, τα υποσχόμενα πολιτιστικά δρώμενα – όχι στη κοινωνική της πολιτική. Με μία οπορτουνιστική ρητορική της άρνησης της σκοτεινής πλευράς της πόλης, μίας πλευράς που σέρνεται για δεκαετίες, τρεφόμενη από τα ίδια της τα παιδιά. Που συνυπάρχει και διευρύνεται παράλληλα, αναχαιτίζοντας την όποια προσπάθεια για βιώσιμη οικιστική ανάπτυξη, που επιμένει να μας θυμίζει για ποιο λόγο η πόλη απέχει παρασάγγας από τις σύγχρονες ευρωπαϊκές μητροπόλεις. Ας κάνουμε μία νυκτερινή βόλτα με τους -φωτεινούς και όχι μίζερους- «Δρόμους της Αθήνας» των Γιατρών του Κόσμου.

 

 

Η ιστορία των Δρόμων της Αθήνας ξεκινά πίσω στη δεκαετία του 1990, όταν οι Γιατροί του Κόσμου εισήγαγαν στον ελληνικό χώρο τον τότε νέο τρόπο προσέγγισης του ζητήματος της μαζικής χρήσης ενδοφλέβιων ναρκωτικών στον δημόσιο χώρο, μέσα από ένα καινοφανές για την εποχή πρόγραμμα «Ιατρικής του Δρόμου» και "streetwork" στοχεύοντας στη Μείωση Βλάβης (Harm Reduction). Έναν τρόπο προσέγγισης που εξακολουθεί να αντιμάχεται την ποινικοποίηση της χρήσης αλλά και την «εγκληματοποίηση» των χρηστών, έναν τρόπο προσέγγισης που προασπίζει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και παράλληλα έχει σημαντική επίδραση στον περιορισμό της HIV λοίμωξης και όλων των μορφών ηπατίτιδας στο πληθυσμό αναφοράς, με κάποιες απλές, οικονομικές και καλές πρακτικές δημόσιας υγείας στο «πεδίο». Μερικές από αυτές είναι η δωρεάν διανομή καθαρών και ασφαλών μέσων ενδοφλέβιας χρήσης, η διανομή προφυλακτικών, η περιποίηση τραύματος, η αποτροπή των συνεπειών του overdose, η εμβολιαστική κάλυψη, η συμβουλευτική και η ενημέρωση, η συμμετοχή ομότιμων χρηστών στις παρεμβάσεις, η διασύνδεση με το Εθνικό Σύστημα Υγείας, αλλά και οι ταχείας διάγνωσης εξετάσεις (Rapid Diagnostic Tests), με σημαντικότερη πτυχή της, τους «Χώρους Εποπτευόμενης Χρήσης» (Drug Consumption Rooms).

Κι ενώ στη Γερμανία (του παλιού Βερολίνου), που εδώ και χρόνια, η Μείωση Βλάβης είναι ένας από τους τέσσερις βασικούς πυλώνες της εθνικής στρατηγικής πολιτικής για τα ναρκωτικά και τις εξαρτήσεις, με 22 χώρους εποπτευόμενης χρήσης και δύο αντίστοιχες κινητές μονάδες, στην Ελλάδα -συνεπώς και στην Αθήνα- όχι μόνο δεν έχουμε τέτοιους χώρους αλλά το εθνικό πλαίσιο έχει καθυστερήσει σημαντικά να αναγνωρίσει επί της ουσίας την αξία της Μείωσης Βλάβης. Πριν μία εβδομάδα περίπου, κατατέθηκε προς διαβούλευση και ψήφιση στη Βουλή ένα νέο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υγείας, που εκτός των άλλων ρυθμίσεων, «φέρνει» και τη θεσμοθέτηση των Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης (Χ.Ε.Χ.).

 

 

Το εν λόγω σχέδιο όμως δεν φαίνεται να προβλέπει μία ολοκληρωμένη, σύγχρονη πολιτική Μείωσης Βλάβης ως μέρος μίας συνολικότερης εθνικής στρατηγικής για το θέμα των ναρκωτικών, όπως άλλωστε περιγράφεται και στις σχετικές κατευθυντήριες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που η πλειοψηφία των κρατών-μελών της Ε.Ε. έχει υιοθετήσει, αλλά αποσπασματικά και αμήχανα ορίζει με προβληματική διατύπωση τη δημιουργία των Χ.Ε.Χ.

 

Πάνω από 100 άστεγοι σε ακτίνα δύο χιλιομέτρων στο κέντρο της Αθήνας

 

Παράλληλα, μέσα στην πόλη, εκτός του σημαντικού ζητήματος της χρήσης ενδοφλέβιων ναρκωτικών στον δημόσιο χώρο, υπάρχει και η αδυσώπητη πραγματικότητα των άστεγων συμπολιτών μας, είτε αυτοί αντιμετωπίζουν θέματα εξαρτήσεων, είτε έχουν βρεθεί στον δρόμο, λόγω της κοινωνικής και οικονομικής τους κατάστασης.

Άνθρωποι με αυξανόμενες σύνθετες ανάγκες υγείας και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, που η πόλη αλλά και η χώρα έχουν δυσκολία να προστατεύσουν λόγω του σημαντικού ελλείμματος, όχι μόνο σε υποδομή, αλλά και σε κουλτούρα κοινωνικής πολιτικής.

 

 

Άνθρωποι που ετοιμάζονται να κοιμηθούν για ακόμη μία νύχτα στον δρόμο, σκεπασμένοι με χαρτόκουτα και ξεφτισμένες κουβέρτες, μπροστά στις πάλαι ποτέ φαντεζί βιτρίνες κλειστών εμπορικών καταστημάτων. Μπορείς να τους πλησιάσεις και να συζητήσεις μαζί τους, δίνοντάς τους έναν υπνόσακο, κάποιο σνακ, ένα μπουκάλι νερό και πληροφορώντας τους για το Υπνωτήριο Αστέγων (των 55 θέσεων) και τις υπηρεσίες του Ανοιχτού Πολυϊατρείου. Στις διαδρομές με την κινητή ομάδα μας, μπορείς να μιλήσεις έστω για λίγο μαζί τους σε μία μικρή βόλτα κυκλική. Ξεκινώντας από την Κουμουνδούρου, ανηφορίζοντας προς την Ομόνοια, κάνοντας συχνές στάσεις επί της Σταδίου κι επί της Αιόλου και παράλληλα κατεβαίνοντας προς την Κοτζιά, επιστρέφοντας στη Σανταρόζα, μπαίνοντας στο Αρσάκειο Μέγαρο, βγαίνοντας στην Κλαυθμώνος και μετά στην Καρύτση, στα κρύα παγκάκια έξω από το Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής, πλησιάζοντας τις καρέκλες 24ώρου χρήσεως του καφέ της υψηλότερης κορυφής (όχι των Ιμαλαΐων) με θέα τη Βουλή των Ελλήνων στη Πλατεία Συντάγματος, και στη συνέχεια κατηφορίζοντας προς τη Μητροπόλεως και την Ερμού, από το Μοναστηράκι προς την πλατεία Αγ. Ασωμάτων και του Ψυρρή, πριν καταλήξουμε -μεταξύ Ευριπίδου και Σοφοκλέους - στην οδό Σαπφούς στα κεντρικά γραφεία των Γιατρών του Κόσμου.

Σε μία τέτοια νυκτερινή βόλτα συναντάμε παραπάνω από 100 άστεγους ανθρώπους μέσα σε μία γεωγραφική ακτίνα δύο χιλιομέτρων στο εμπορικό κέντρο της πόλης, ένα καθημερινό βράδυ, μέσα του Φεβρουαρίου, με τη θερμοκρασία στους 6 βαθμούς Κελσίου. Εκατό διαφορετικές ιστορίες ζωής, ενδεχομένως και εκατό διαφορετικοί λόγοι κοινωνικής περιθωριοποίησης και αποκλεισμού, με έναν όμως κοινό παρονομαστή, τη διανυκτέρευση στο δρόμο με όλους του κινδύνους που επιφυλάσσει η νύχτα στο πληθυσμό.

Δεν είναι τυχαίο ότι η πλειοψηφία των θυμάτων βίας σε παλαιότερες καταγραφές στα Ανοιχτά Πολυϊατρεία των Γιατρών του Κόσμου ήταν άστεγοι άνθρωποι.

Στην πιο πρόσφατη πιλοτική καταγραφή για τον άστεγο πληθυσμό στην Αθήνα (Μάιος 2018), οι μετρήσεις έδειξαν περίπου 400 ανθρώπους να κοιμούνται στον δρόμο και άλλους τόσους να διαμένουν προσωρινά σε δομές αστέγων (και δεν προσμετρήθηκαν οι χιλιάδες αιτούντων άσυλο και οι προσφυγών του προγράμματος ΕΣΤΙΑ).

Η εικόνα, σχεδόν έναν χρόνο μετά, παραμένει ίδια.

 

 

Ο άστεγος πληθυσμός της πόλης είναι ένας ανομοιογενής πληθυσμός με πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά μεταξύ των ατόμων που τον συνιστούν: μοναχικοί υπερήλικες, αποφυλακισθέντες χωρίς υποστηρικτικό περιβάλλον, άτομα που έχουν βιώσει με τον χειρότερο τρόπο το κοινωνικό στίγμα της ψυχικής ασθένειας, άνθρωποι με προβλήματα εξάρτησης, «νεο-άστεγοι», άποροι μεσήλικες και μακροχρόνια άνεργοι, κακοποιημένες γυναίκες και ασυνόδευτα παιδιά προσπαθούν να κρυφτούν μέσα στο τσιμεντένιο λαβύρινθο της πόλης, στα σκοτεινά της πάρκα και τις γυμνές της πλατείες.

Το στεγαστικό πρόβλημα αντανακλά όλες τις αδυναμίες του ελλειμματικού μοντέλου Κοινωνικής Προστασίας της χώρας και άθολος καθρέφτης του είναι η πρωτεύουσα.

Οι Γιατροί του Κόσμου, πιστοί στις αρχές και τις αξίες τους, θα συνεχίζουν να υποστηρίζουν και να φροντίζουν τον κόσμο που βρίσκεται σε αυτή την αδιόρατη πλευρά της πόλης, καταγράφοντας παράλληλα τις ανάγκες, αναδεικνύοντας τα προβλήματα και τα κενά και διεκδικώντας την βέλτιστη δυνατή αλλαγή για κοινωνική πρόοδο, καθολική και ενιαία πρόσβαση στην υγεία και ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική. Όπου υπάρχουν άνθρωποι, υπάρχει ελπίδα.

Στοιχεία Επικοινωνίας

 

info@mdmgreece.gr

advocacy@mdmgreece.gr

(+30) 210 321 31 50